Khí tượng thủy văn là gì và vai trò của thông tin khí tượng thủy văn

Khí tượng thủy văn là gì có vai trò đặc biệt quan trọng đối với xã hội và con người nhằm ứng phó với các vấn đề biến đổi khí hậu, thiên tai, lũ lụt, hạn hán,… Vậy khí tượng thủy văn là gì? Nó có vai trò như thế nào, cùng chúng tôi đi tìm lười giải qua bài viết dưới đây nhé.

Khí tượng thủy văn là gì?

Đây là một bộ môn khoa học dựa trên những lập luận, mô hình có thể giải thích được hầu hết các trạng thái về thời tiết, khí hậu, đồng thời có thể đưa ra các dự đoán những hiện tượng này trong tương lai.

Khí tượng thủy văn là sự kết hợp của bộ môn khoa học khí tượng và thủy văn, cụ thể:

Khí tượng

Các nhà khoa học khí tượng nghiên cứu về bầu khí quyển trái đất, trong đó chủ yếu là của tầng đối lưu với mục tiêu là tìm hiểu quá trình hình thành thời tiết, từ đó dự báo các hiện tượng sắp xảy đến. Các chỉ số quan trọng trong khoa học khí tượng bao gồm nhiệt độ, áp suất, hơi nước, áp lực gradient, kết hợp cùng sự tương tác giữa các biến với nhau, và cách chúng thay đổi theo thời gian.

Thủy văn

Xem thêm: Khí sunfurơ là gì?

Trong bộ môn thủy văn học, các nhà thủy văn chủ yếu nghiên cứu sự chuyển động, phân bố, và chất lượng của nước trên Trái đất (và cũng có thể là các hành tinh khác). Họ nghiên cứu về các chu trình thủy văn trong khí quyển là chủ yếu (quá trình này bao gồm bay hơi, ngưng tụ và mưa), kèm theo đó là chu trình thủy văn trong lòng đất (ngăn chặn lượng mưa, sự xâm nhập và dòng chảy bề mặt). Đối với khoa học thủy văn, các thông tin quan trọng bao gồm chu trình và sự sẵn có của nước, chất lượng của tài nguyên nước cũng như tính bền vững của môi trường đầu nguồn.

Họ thu thập và phân tích các dữ liệu này để giải quyết các vấn đề liên quan đến nước như bảo tồn môi trường, thiên tai và quản lý nguồn nước. Khoa học thủy văn được chia thành hai nhánh là thủy văn nước mặt và thủy văn nước ngầm (địa chất thủy văn).

Khí tượng thủy văn

Vậy khí tượng thủy văn là gì?  Khí tượng thủy văn nghiên cứu cả khí quyển và chu trình thủy văn. Bên cạnh đó là nhấn mạnh vào mối quan hệ và tác động qua lại giữa chúng. Chính vì lẽ đó mà khí tượng thủy văn có thể vượt qua khoa học thủy văn và khoa học khí tượng.

Những thảm họa tự nhiên là điều không thể tránh khỏi. Nhưng những dự đoán kịp thời và chính xác trong khí tượng thủy văn có thể giúp con người chúng ta phòng tránh hoặc có biện pháp hỗ trợ kịp thời nhằm tránh được nhiều tổn hại về vật chất và sinh mạng.

Vai trò của thông tin khí tượng thủy văn

Theo Tổ chức khí tượng thế giới WMO, các thông tin về khí tượng thủy văn có thể đem lại lợi ích gấp 10-20 lần so với chi phí bỏ ra. Ở Việt Nam ta cũng vậy, bằng chứng là ta đã tiết kiệm được những của cải vật chất lên đến gần 3 ngàn tỷ đồng mỗi năm. Hơn thế nữa chính là sinh mạng con người mà chúng ta không thể cân đo đong đếm bằng tiền.

Xem thêm: Khí rung là gì?

Các bản tin dự báo, cảnh báo là công cụ hữu hiệu, kịp thời cho những khu vực có nguy cơ xảy ra thiên tai, thảm họa khí tượng thủy văn. Các thông tin này cần thiết trong nhiều lĩnh vực trong cuộc sống khác nữa. Ví dụ, theo thống kê WMO, có đến 50% công đoạn trong lĩnh vực xây dựng kiến trúc cần số liệu thời tiết, thủy văn này. Trong lĩnh vực giao thông, công tình như cảng, bến tàu, cầu đường,… thì cần khoảng 30% công đoạn liên quan. Trong lĩnh vực hàng không cũng rất cần để dự báo các chuyến bay. Trong ngành điện cần 40% công đoạn để phục vụ vận hành. Ngoài ra còn rất nhiều kinh vực khác như ngành thăm dò, khai thác khoáng sản, thủy lợi, công trình tưới tiêu, thiết kế xây dựng hồ tiêu, quốc phòng an ninh,…

Đặc biệt trong những năm gần đây, biến đổi khí hậu khiến trái đất xảy ra không biết bao nhiêu thiên tai khí tượng thủy văn bất ngờ. Tần suất, cường độ ngày càng tăng cao làm cướp đi sinh mạng của không biết bao nhiêu người. Thiệt hại về kinh tế cũng ngày càng tăng và khó dự đoán. Lấy ví dụ đợt rét vừa qua kéo dài lịch sử 38 ngày, bão vận động bất thường không theo quy luật, hay bão chồng bão ở miền Trung hiện nay, lụt lội gây nhức nhối cho biết bao nhà,… Và các quy luật khí hậu đang bị phá vỡ khiến cho ngành khí tượng, thủy văn ngày càng gặp nhiều thách thức trong việc dự báo hơn nữa.

Sự biến đổi khí hậu này không còn là một việc bình thường nữa, mà chính chúng ta ai cũng đều cần có ý thức thay đổi. Các dự đoán khí tượng thủy văn ngày càng sai số không đoán trước được. Chúng ta cần có biện pháp khắc phục, phục hồi lại thiên nhiên, khí hậu thủy văn của trái đất ngay bây giờ. Vì đây chính là gốc rễ để bảo vệ chính bản thân mình.